Jeśli pomysł na biznes ma wejść w życie lub dalej się rozwijać, niezbędne jest posiadanie wystarczających środków. Opcji finansowania jest kilka, a jedną z coraz głośniejszych crowdfunding. Dowiedz się, na czym polega wspieranie przez wielu inwestorów, na ogół indywidualnych, oraz jaką rolę w tym procesie pełnią platformy crowdfundingowe, operator płatności i KNF.
Specjalnie dla Ciebie w kwietniu 2024 r. zaktualizowaliśmy ten artykuł.
Czym jest crowdfunding? To finansowanie społecznościowe polegające na zaprezentowaniu danego projektu szerokiemu gronu inwestorów i zebraniu od nich środków niezbędnych na jego uruchomienie lub rozwój. Taka forma finansowania jest dostępna poprzez różne serwisy crowdfundingowe. Crowdfunding w Polsce umożliwiają takie platformy, jak Emiteo.pl, Crowdway, Platforma Ofert Publicznych Domu Maklerskiego INC (wcześniej Crowdconnect) czy Wspieram.to.
Inwestorzy, po stwierdzeniu, że dany projekt ich interesuje, mogą przeznaczyć na niego określoną sumę i w ten sposób pomóc w jego realizacji. W zamian otrzymują różnego rodzaju benefity, np. pierwszeństwo w dostępie do nowej usługi lub produktu, zniżkę na produkty danej firmy, gadżety związane z przedsięwzięciem. Najczęściej forma korzyści jest uzależniona od wielkości wsparcia – im więcej dana osoba zainwestuje, tym na więcej może liczyć. W przypadku crowdfundingu udziałowego (inwestycyjnego), o którym więcej piszemy poniżej, największą korzyścią jest oczywiście udział w kapitale zakładowym spółki.
Inne rodzaje crowdfundingu, nieco mniej popularne lub przeznaczone dla konkretnego rodzaju projektów, to:
- Crowdfunding dotacyjny, gdzie inwestorzy nie liczą na nic w zamian, lecz czerpią satysfakcję z możliwości wsparcia ważnego dla nich celu czy przedsięwzięcia. Z takiego rozwiązania korzystają organizacje pozarządowe.
- Crowdfunding pożyczkowy (ang. crowdlending), gdzie inwestorzy spodziewają się zwrotu wpłaconych środków wraz z uzgodnionymi odsetkami.
Bezpieczeństwo w crowdfundingu
W crowdfundingu dość powszechna jest zasada, że jeśli projekt nie osiągnie oczekiwanego progu finansowania, wpłacone środki są inwestorom zwracane. Oczywiście są też platformy crowdfundingowe, które oferują finansowanie tzw. elastyczne (ang. flexible funding). W takiej sytuacji środki trafiają do przedsiębiorcy niezależnie od tego, jaką kwotę uda mu się uzyskać.
Jak jeszcze zwiększany jest komfort inwestorów? Domy maklerskie, zajmujące się crowdfundingiem inwestycyjnym, są podmiotami nadzorowanymi przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) i korzystają z usług operatorów płatności, którzy również podlegają jej surowym wymaganiom. Często, jako inwestor, na potrzeby zapoznania się z ofertą, nie trzeba przekazywać żadnych danych, natomiast na etapie dokonywania płatności, korzysta się z pełnego szyfrowania i certyfikatów potwierdzających jakość usługi oraz jej bezpieczeństwo. Crowdfunding inwestycyjny przebiega w następujący sposób:
Nowe regulacje KNF od 11.11.2023 r.
W lipcu 2022 r. weszła w życie ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, dostosowująca polskie prawo do wymogów unijnych. Tym samym crowdfundingowe platformy online (zarówno te działające w modelu inwestycyjnym, jak i pożyczkowym, o czym więcej piszemy niżej), podlegają nadzorowi KNF (Komisja Nadzoru Finansowego). Aby działać legalnie, platformy te muszą otrzymać stosowne zezwolenie od KNF. Emiteo pomyślnie zakończyło ten proces jako jedna z pierwszych platform na rynku.
10 listopada 2023 r. zakończył się okres przejściowy wspomnianej ustawy i nie jest to jedyna zmiana, jaką wprowadza: podmioty prowadzące platformy crowdfundingowe mogą działać w innych krajach Unii pod warunkiem otrzymania właściwego zezwolenia od instytucji w kraju ich siedziby.
Więcej informacji wraz z listą platform z akredytacją znajduje się tutaj.
Crowdfunding udziałowy (inwestycyjny)
Ten rodzaj crowdfundingu jest ściśle powiązany z akcjami danej firmy (emitenta) - inwestorzy oprócz otrzymania tzw. nagród, przede wszystkim stają się udziałowcami spółki, czyli otrzymują część zysku, jaki wypracowała firma. Z tego względu crowdfunding udziałowy jest często określany także jako inwestycyjny lub nazywany crowdinvestingiem.
Na przestrzeni lat współpracy z serwisami crowdfundingu inwestycyjnego i społecznościowego obsłużyliśmy setki zbiórek, m.in. na cele charytatywne, wspierające odbudowy marek czy wszelkie zbiórki materialne. Emiteo, jako nasz partner biznesowy, korzysta z naszego profesjonalnego podejścia do obsługi kampanii crowdfundingowych. W naszej pracy opieramy się na unikalnym know-how, szybkości działania, nowoczesnych rozwiązaniach technologicznych oraz dbałości o bezpieczeństwo technologiczne i działanie zgodnie z regulacjami prawnymi i KNF - mówi Iza Wąsik, Business Development Manager w Tpay.
Rola operatora płatności w crowdfundingu
Operatorzy płatności pełnią w crowdfundingu rolę finansowego pośrednika pomiędzy inwestorami a właścicielem danego przedsięwzięcia i serwisem crowdfundingowym. Zapewniają szybką i bezproblemową obsługę wpłat oraz ewentualnych zwrotów (w przypadku niepowodzenia projektu).
- Od początku działania platformy CrowdConnect nasi emitenci współpracują z Tpay. Podczas wybierania partnera bardzo ważne było dla nas doświadczenie w świadczeniu usług płatniczych. W crowdfundingu nie ma taryfy ulgowej - gdy jest czas emisji, wszystko musi działać bez zarzutu! Indywidualne podejście i otwartość na potrzeby nasze oraz naszych emitentów to bardzo ważne aspekty tej współpracy, ale nie tylko. Oboje posiadamy licencję KNF, ciąży więc na nas odpowiedzialność, a także troska o tak bardzo cenione dziś bezpieczeństwo. Cieszę się, że szczególnie w sytuacjach, gdy trzeba szybko działać, gdzie liczy się <tu i teraz>, nasi emitenci i my, nie jesteśmy dla Tpay klientem, a Tpay dla nas usługodawcą, lecz tworzymy zaufany zespół - mówi Piotr Zygmanowski, Wiceprezes Zarządu Domu Maklerskiego INC S.A.
Jedną z firm, która na platformie (wówczas funkcjonującej pod nazwą CrowdConnect) pozyskiwała inwestorów, jest Kubota.
Drugim ciekawym przykładem jest Stars.Space - spółka specjalizująca się w monetyzacji influencer marketingu, której wartość zapisów na akcje w ofercie publicznej wyniosła 4,55 mln złotych tj. pobiła ówczesny polski rekord wartości kapitału pozyskanego w ramach crowdfundingu.
Wdrożenia Tpay w crowdfundingu
Crowdfunding inwestycyjny:
- Emiteo.pl - jako pierwsza platforma uzyskała licencję KNF według nowych zasad
- NavigatorCrowd.pl - na platformie znajdują się oferty publicznych spółek, które mają w planie wejście na rynku NewConnect lub Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie w ciągu 1-3 lat.
- Dom maklerski INC - wspólnie zrealizowaliśmy projekt crowdfundingowy, który otrzymał ponad 4,5 miliona złotych wsparcia,
- CrowdWay.pl - jedna z największych platform crowdinvestingu w Polsce, tylko w 2021 r. zebrała ponad 35 milionów złotych, w tym ponad 4 miliony dla CanPoland (projekt zamknięty w rekordowe 11 minut).
Crowdfunding społeczny:
- Wspieram.to – na pośrednictwem platformy 240 tys. inwestorów przekazało już ponad 38 milionów złotych na projekty związane z muzyką, grami planszowymi i fabularnymi czy wsparcie WOŚP.
Jeśli prowadzisz platformę crowdfundingową i szukasz zaufanego partnera, który zajmie się realizacją transakcji - zapraszamy do kontaktu! Możesz liczyć na nasze ponad 10-letnie doświadczenie, bezpieczeństwo transakcji i elastyczną ofertę.