(R)ewolucyjne płatności kartą

Trudno przypomnieć sobie czasy sprzed upowszechnienia się płatności kartowych. Płatność zbliżeniowa, poprzez bramkę płatniczą, czy za pomocą zegarka jest już standardem. Jak kształtuje się polski rynek kart płatniczych i dokąd zmierza dzięki nowym technologiom? Sprawdź kompendium wiedzy o kartach płatniczych.

Jak podaje Narodowy Bank Polski, w 1998 r. w Polsce pozostawało w obiegu niespełna 4 mln kart płatniczych. Pod koniec 2022 r. było ich aż 44,5 mln, a płatności nimi były możliwe m.in. dzięki 1,2 mln terminali płatniczych. Karty stały się podstawowym instrumentem płatniczym zarówno w sieci, jak i przy zakupach stacjonarnych, skutecznie wypierając gotówkę.

Karty płatnicze - rodzaje

Najpopularniejsze niezmiennie są karty debetowe, stanowiąc aż 83,6% wszystkich wydanych “plastików” w kraju. Kart kredytowych jest niespełna 12%; niewielki udział w rynku mają karty przedpłacone i obciążeniowe (na poziomie odpowiednio 4,5% i 0,4%). Jak na przestrzeni lat rozwijał się rynek kartowy?

Historia płatności kartą

Pierwszą kartą płatniczą w Polsce wydał w 1991 r. Bank Pekao, dziś strategiczny Partner Tpay, pozostający liderem na rynku rozwiązań kartowych. Początkowo karty płatnicze dostępne w Polsce były wyposażone w pasek magnetyczny, który stopniowo został zastąpiony przez wersję rozszerzoną o mikroprocesor, umożliwiającą stosowanie zaawansowanych zabezpieczeń transakcji, m.in. dzięki ich złożonemu szyfrowaniu. Aktualnie w Polsce zdecydowana większość kart płatniczych posiada zarówno mikroprocesor, jak i pasek magnetyczny.

Co ciekawe, Stany Zjednoczone znajdują się na końcu stawki wdrażania kart mikroprocesorowych: tylko 82% transakcji z obecnością karty odbywa się zgodnie ze standardami EMV. Dla porównania - w Europie jest to 99%, podobnie jak w regionie Afryki i Środkowego Wschodu. 

- To swego rodzaju paradoks, ponieważ USA uważane są za kolebkę kart płatniczych, jednak wprowadzanie nowych technologii płatniczych w ogromnym systemie bazującym na “starych” fundamentach to ogromny koszt; w zdecydowanie lepszej sytuacji są rynki młodsze, gdzie adaptacja systemów płatniczych od początku była oparta na nowocześniejszych podstawach. Doskonałym przykładem takiego rynku jest Polska, gdzie najnowsze technologie i usługi były i są wdrażane w pierwszej kolejności, a ich adaptacja wśród użytkowników szybko osiąga najwyższe wskaźniki - mówi Michał Szymoniak, Product Manager w Tpay

Karty płatnicze - bezpieczeństwo

W ramach ujednolicenia wydawania i akceptowania kart z mikroprocesorami na świecie, trzy organizacje kartowe: Europay, MasterCard i Visa wprowadziły w 1999 r. tzw. standard EMV. Dzięki temu znacznie podniósł się poziom bezpieczeństwa kart płatniczych, a także rozszerzył wachlarz funkcjonalności kart, dzięki którym można kupować bilety komunikacji miejskiej i zapisać je właśnie w mikroprocesorze karty. 

Kolejnym krokiem w stronę zwiększenia bezpieczeństwa jest standard EMV 3-D Secure kładący nacisk na dodatkową weryfikację tożsamości w trakcie realizacji transakcji: podczas robienia zakupów online, na etapie płatności za transakcję, kupujący może zostać poproszony o potwierdzenie swoich danych i wpisanie np. kodu z SMS lub autoryzację transakcji w aplikacji mobilnej banku. Tzw. silne uwierzytelnienie jest regulowane między innymi przez dyrektywę PSD2.

Na bezpieczeństwo transakcji kartowych ogromny wpływ wywarła także tokenizacja. Dzięki niej, przy płatności kartą, np. w bramce płatniczej Tpay, ani sklep, ani operator płatności nie przechowuje i nie przetwarza danych karty: są one zamieniane na unikalny ciąg znaków, zwany tokenem, który jest przypisany wyłącznie do danej transakcji i skutecznie ją anonimizuje.

Rewolucja czy ewolucja?

Na przestrzeni ostatnich lat nowe technologie zrewolucjonizowały rynek płatności kartowych. Wprowadzanie coraz bardziej zaawansowanych rozwiązań szło w parze z rosnącym poziomem zabezpieczenia transakcji “plastikiem”. Pierwsze transakcje kartowe autoryzowane były telefonicznie; potem przyszła pora na weryfikację online. Od podpisywania potwierdzeń wykonywania transakcji przy każdych zakupach offline rynek szybko przeszedł do wykorzystania kodu PIN. 

Karta płatnicza w telefonie i płatność zbliżeniowa kartą

Stąd był już tylko krok do prawdziwego przełomu w płatnościach kartą, czyli roku 2007, gdy pojawiły się pierwsze transakcje bezstykowe, zwane także zbliżeniowymi. Karty wyposażone jednocześnie w pasek magnetyczny i mikroprocesor umożliwiają realizację płatności zarówno zbliżeniowo, jak i poprzez czytnik mikroprocesorów (z przodu terminala) lub przeciągnięcie karty z boku urządzenia i odczyt danych z paska.

Karty płatnicze online

Ewolucję niewątpliwie przyspieszyła szybko rosnąca popularność zakupów w internecie, gdzie karta płatnicza online (z początku kredytowa, potem także karta wirtualna i debetowa) była i jest jedną z popularniejszych metod płatności. Zabezpieczenia transakcji i unikalna opcja chargeback, czynią z niej chętnie wybierane narzędzie do regulowania płatności za e-zakupy.

Początkowo jedyną opcją zapłacenia kartą online było podanie zestawu niezbędnych danych:

• imienia i nazwiska właściciela,
• numeru karty,
• daty ważności karty,
• kodu CVV/CVC.

Z czasem płacenie kartą w sieci stawało się coraz prostsze i coraz bezpieczniejsze, choćby dzięki wdrożeniu wspomnianego wyżej standardu 3D-Secure czy tokenizacji transakcji.

E-portfele rządzą

To jednak nie koniec innowacji. Także smartfony i urządzenia wearables (np. smartwatche) mają swój ogromny udział upowszechnieniu i uproszczeniu płatności kartowych. W 2014 r.na rynku zadebiutowało Apple Pay, dwa lata później - Google Pay (wtedy jako Android Pay): dwa portfele elektroniczne powiązane z najpopularniejszymi mobilnymi systemami operacyjnymi.  

Wykorzystywane dziś do płatności w tradycyjnych sklepach oraz e-zakupów oferują wysoki poziom zabezpieczeń, dzięki tokenizacji czy biometrycznej autoryzacji, przy jednoczesnej łatwości obsługi. Oprócz wyżej wymienionych, na polskim rynku popularne e-wallety to także PayPal czy Kliknij i zapłać z Visa.

Płatności biometryczne stają się nowym standardem bezpieczeństwa, zapewniając skuteczną weryfikację płatnika poprzez tak indywidualne cechy jak głos, tęczówka oka, czy - coraz popularniejsze przy autoryzacji transakcji e-portfelami - skan twarzy czy odcisku paca, za pomocą którego klient potwierdza swoją tożsamość i akceptuje zlecenie płatności.

Płatności kartowe - co dalej?

Wydawać by się mogło, że e-portfele to już wszystko, co przygotowali dla nas eksperci rynku płatności. Ciągle jednak pojawiają się nowe rozwiązania, mające za zadanie ułatwić konsumentom bezpieczne i szybkie płatności.

Jednym z nich jest Visa Mobile - unikalna metoda płatności pozwalająca (po uprzednim skonfigurowaniu usługi) na realizację płatności kartą w e-sklepie wyłącznie za pomocą wpisania swojego numeru telefonu oraz autoryzacji transakcji w aplikacji Visa lub aplikacji mobilnej banku. Transakcja jest szybka i prosta, a jednocześnie tak samo bezpieczna jak standardowe płatności kartą.

Szeroki wybór płatności kartowych w bramce Tpay

Chcesz zapewnić swoim klientom wygodne płatności kartą w wielu opcjach, dbając jednocześnie o najwyższe standardy bezpieczeństwa?

W bramce Tpay możesz zaoferować im szereg nowoczesnych metod płatności, w tym klasyczne płatności kartą, wybór portfeli elektronicznych oraz nowość: Visa Mobile!

Sprawdź co możesz zyskać akceptując płatności z Tpay i skontaktuj się z nami - wspólnie wybierzemy najlepsze rozwiązanie dla Twojego biznesu.